Hz. Mevlana Buyurdu:

Hz. Mevlana mürşid kitap olan “Mesnevi”sinde şöyle der: (4.cilt,beyit 1455.vd.)

Cevheri bozuk olanların ilim, mal, ve mevki elde etmeleri onlar için rüsvalık ve bunun eşkıyanın eline kılıç vermek gibi kötü oluşu:

Aşağılık kimselere ilim ve hüner öğretmek, yol kesicilerin eline kılıç vermek gibidir! Sarhoşun eline kılıç vermek kötüyse de layık olmayana ilim öğretmek daha da kötüdür!...

İlim, mal ve mevki şüphesiz mayası bozukların yanında bir fitne vesilesidir.

Delinin elinde kılıcın kabzası oldukça müminler için savaşmak farzdır.

Onun canı deli, teniyse kılıçtır; elinden kılıcını almak en iyisi!

Mevki sahibi cahillerin yaptığı rüsvalığı yüzlerce arslan yapamaz!

Aybı gizliydi, güçlenip yılan gibi delikten sahraya çıktı!

Cahil, insanlara hükmedince bütün sahra yılan ve akreplerle dolar!

Layık olmayanın eline mevki ve mal geçince şüphesiz önce kendisini rüsva eder!

Ya cimrilikle az ihsanda bulunur veya cömertlik etse kat kat hata işler.

Beydak hanesine şahı kor.

Ahmak ihsanda bulunacak olsa işte böyledir!

İdare, bir sapığın eline düşünce o, bunu mevki sanır ama varıp kuyuya düşer!

Kendi yol bilmezken rehberliğe kalkışır; işinin kötülüğünden kötülükler eder.

Yoksulluk yolunun çocuğu pirliğe kalkarsa, onun peşine düşenler dalalet gulyabasine çatarlar!

Sana, “Gel, ayı göstereyim!” der ama o gönlü bulanık, kendisi ayı görmüş değil ki!

Ayın aksini, suda bile hiç görmemişken o, sana nasıl gösterebilsin?!

Eğer ahmaklar baş olurlarsa akıllılar, kendilerini gizlerler.

Ehlullah bu beyitleri şöyle izah eder:

İnsanlar arasında bedmaye (mayası kötü, soysuz) dediğimiz cibilliyetsiz kimseler vardır ki, onların ilim ve fen öğrenmesi ve mal ve mevki sahibi olması kendileri için de mensup oldukları cemiyet için de büyük bir felaket ve zarardır.

 İlim ve zenginlik bunların hile ve fenalıklarını şeytani zekalarını, cesaretlerini artırarak daha şümullü ve daha ezici bir şekle sokar ki; cahillerin  zararı bunlar kadar olamaz. Sonra bu şerirlerin eline geçen mal bütün nefsani heveslerini artırarak yalnız kendilerini rüsva etmekle kalmaz, ya hasistir kendilerinden bir kimse istifade etmez, yahut bütün cömertliklerini kendileri gibi azgınlara yaparak felaket bütün bir cemiyete sirayet eder. Hele bunlar bir de millete rehberlik mevkiinde olursa memleket baştan başa yanar, harap olur.

Hülasa; ilim, mal, mevki ehliyetsizlerin elinde bir fitne ve fesattır. Bunun için dağdaki şakinin eline kılıç vermek bedmayelere ilim öğretmekten ve mansıp vermekten daha az zararlıdır. Çünkü yol kesicinin şekaveti mahduttur. Bunların zararları ise bütün bir cemiyete şamildir. Bunun için Hz. Mevlana buyuruyorlar ki: Ahmaklar, heva ve heves  sahibi kimseler bir yerde baş oldular mı namus ve zeka erbabı onların şerlerinden kilime bürünürler, yani inzivaya çekilirler....

Filiz Konca